Actuele loongegevens, een langgekoesterde wens

Auteur: Diana Bom

In deze serie interviews praten Ronald Netten en Diana Bom van het project eerder aanleveren loonaangifte met de leverancier en afnemers van loon-, pensioen- en uitkeringsgegevens in de loonaangifteketen. Onderwerpen van gesprek zijn het belang, de toepassing en de mogelijkheden van actuele gegevens uit de loonaangifte. Wat is het belang van juiste en actuele gegevens voor het Centraal Bureau voor de Statistiek? Emmy Willems-Pijnenborg, hoofd van de afdeling Verwerking Polisadministratie bij het CBS, stelt dat actuele gegevens noodzakelijk zijn om te kunnen voldoen aan de steeds grotere vraag naar actuele gegevens vanuit de maatschappij.

Hoe mooi zou het zijn als discussies over beleidsvraagstukken gevoerd worden op basis van actuele gegevens?

Beeld: ©Loonaangifteketen
Drs. Emmy Willems-Pijnenborg, CBS

Kun je wat meer over je werk vertellen?

“Bij ons team komen de gegevens binnen van UWV en Belastingdienst. Dat zijn 30 miljard gegevens per jaar en daarmee vormt de Polisadministratie een van de grootste databestanden voor het CBS. Andere grote databestanden voor het CBS zijn o.a. BRP (Basis Registratie Persoonsgegevens) en BAG (Basis Registratie Adressen en Gebouwen). Wij bekijken de gegevens zoveel mogelijk automatisch aan de hand van verschillende patches, controlemomenten.  Als de gegevens van een voldoende goed en  hoog kwaliteitsniveau zijn, zetten wij deze in het DSC (Data Service Center). Van deze dataopslag maken heel veel andere afdelingen binnen het CBS gebruik. Tevens worden er ook openbare StatLine tabellen op onze website gepubliceerd om onze externe gebruikers te bedienen.”

Zijn actuele gegevens van belang voor het CBS?

“Ja, heel erg van belang. De maatschappij vraagt steeds meer om actuele gegevens. Onze grootste externe gebruikers werken bij ministeries, planbureaus, gemeenten, provincies, wetenschappelijke instituten, onderzoeksbureaus, semi-overheid/denktanks (denk aan WRR, NIBUD, Rathenau instituut, TNO etc.) en tot slot Europese organisaties (Eurostat, agentschappen, politiek). 

Met name de meer wetenschappelijke gebruikers (onderzoeksbureaus, denktanks en universiteiten) staan te springen om meer actuele data. Ook de gemeenten hebben een groot belang bij recente data om hierop beleid te kunnen staven.”

Wat is het maatschappelijk belang van eerder aanleveren in relatie tot het CBS?

“Het CBS publiceert niet alleen statistieken over banen en lonen, maar ook over natuur- en milieu, gezondheidszorg, onderwijs, woningmarkt, bedrijven en economische groei. Het is echt heel erg breed. De gegevens uit de Polisadministratie zijn voor meerdere afdelingen binnen het CBS van belang. Het heeft zowel een sociale component als een economische component. Vanuit de sociale component spelen er bijvoorbeeld (beleids)vraagstukken rond inkomensafhankelijke regelingen. Bij economische vraagstukken kun je denken aan de groei van het aantal banen in bepaalde sectoren. Ook is veel vraag naar gegevens over de regionale werkgelegenheid. Onze gebruikers willen zich daar een goed beeld van vormen en dan zijn betrouwbare data als basis om beleidsdiscussies te kunnen voeren van zeer groot belang.”

Beleidsdiscussies voeren op basis van actuele data

“Gebruikers van onze data laten door ons allerlei onderzoeken doen, of doen deze zelf. Zij vragen daarbij om zo actueel mogelijke gegevens over recente ontwikkelingen. Eerder aanleveren helpt enorm daarbij.

Wat de beleidsvraagstukken betreft kun je denken aan vraagstukken op het gebied van arbeidsmarkt, sociale zekerheid, economie, enzovoort. De taak die het CBS zich heeft gesteld, is immers het leveren van betrouwbare statistische informatie en data om inzicht in maatschappelijke vraagstukken te verschaffen en om daarmee het maatschappelijk debat, de beleidsontwikkeling en de besluitvorming te voeden en zo bij te dragen aan welvaart, welzijn en democratie, zo is ook op de website van het CBS te lezen.”

Vijf jaar geleden hadden wij alleen jaarstatistieken, toen voerden onze gebruikers discussies met data van een jaar geleden. Inmiddels hebben we al een aantal jaren statistieken op maandbasis waardoor o.a. beleidsdiscussies gevoerd kunnen worden op basis van meer recente ontwikkelingen. Die beleidsdiscussies hebben regelmatig impact op burgers die afhankelijk zijn van inkomensafhankelijke regelingen. Eerder aanleveren helpt enorm daarbij.”

Actuele loongegevens, een langgekoesterde wens

“Als wij de loongegevens eerder aangeleverd krijgen, hoeven wij voor de Economische Statistieken minder (of geen) bijschattingen meer te doen. In onze zogenaamde verwerkingsstraat staan alle gegevens die wij op een bepaald moment hebben. Wij willen een zo goed en actueel mogelijk beeld krijgen. Wij gebruiken daarvoor de gegevens die wij al hebben en de ontbrekende gegevens worden bij geschat  op basis van bijvoorbeeld gegevens en ontwikkelingen uit het verleden. Als wij beschikken over heel actuele loongegevens hebben we al veel gegevens een week of 4 à 5 voordat de wettelijke termijn voor het indienen van de loonaangifte eindigt. Door de actuelere gegevens hoeft er minder bij geschat te worden , omdat de echte gegevens al bekend zijn. Dit is een impuls voor de kwaliteit en actualiteit van de gegevens die het CBS vervolgens weer kan gebruiken richting haar gebruikers. Daarmee behalen wij veel winst.

Daarmee herhaalt Emmy wat haar collega Murat Tanriseven, projectleider Arbeidsrekeningen bij het CBS, ook al in een eerder interview aangaf: ‘werkgevers die loonaangiftegegevens aanleveren vóór het einde van de maand waarin zij ook de loonbetaling aan de werknemers doen, besparen het CBS veel bijschattingswerk’. Wat dus weer leidt tot betrouwbaardere statistieken met kwalitatief juiste gegevens.

Emmy wil daarbij wel benadrukken: kwaliteit is voor ons net zo belangrijk als actualiteit. Enerzijds gaat het om snelheid anderzijds gaat het om kwaliteit. Wij zijn enorm blij met actuele gegevens, zeker als de kwaliteit goed blijft.”